Τι σημαίνει η λέξις νεωκόρος ;

Aς δούμε τι σημαίνει η λέξις νεωκόρος. Είναι λέξις της αρχαίας ελληνικής γλώσσης και σημαίνει τον άνθρωπο που φροντίζει για το ναό. Και όπως ξέρετε, οι αρχαίοι πρόγονοί μας, αν και ήταν ειδωλολάτρες, πίστευαν στη θρησκεία τους, και απόδειξις της θρησκευτικότητός τους ήταν οι ναοί που χτίζανε.

Οι ναοί δε των πόλεων δεν ήταν μικρά κτίρια, αλλά τα πιο μεγάλα και τα πιο όμορφα αρχιτεκτονικά κτίρια. Σ’ αυτούς τους ναούς, εκτός απ’ τους ιερείς που πρόσφεραν τις θυσίες, υπήρχαν και οι νεωκόροι. Και νεωκόροι διορίζονταν όχι τυχαία πρόσωπα αλλά πρόσωπα που διακρίνονταν μέσ’ στην κοινωνία. Νεωκόρος ήταν αξίωμα τιμητικό. Πολλοί το ζήλευαν και γινόταν άμιλλα ποιος θα πάρει το αξίωμα αυτό.

Νεωκόρος = υπηρέτης των θεών μέσ’ στους ναούς. Ο νεωκόρος ντυνόταν με μια ιδιαίτερη επίσημη στολή. Ήταν κατά κάποιο τρόπο σαν εκείνους πούνε κοντά στο βασιλιά και τον υπηρετούν σαν υπασπισταί και θαλαμηπόλοι.

Κι’ όχι μόνο άτομα πούχαν κοινωνική αξία ζητούσαν να γίνουν νεωκόροι, αλλά και πόλεις ολόκληρες φιλοτιμούνταν να ονομάζονται νεωκόροι μιας απ’ τις πολλές θεότητες. Έτσι βλέπουμε στο βιβλίο των Πράξεων των αποστόλων, πως μια απ’ τις μεγαλύτερες πόλεις της Μικράς Ασίας, η Έφεσος, ωνομαζόταν νεωκόρος της θεάς Αρτέμιδος. Δηλαδή όλοι οι κάτοικοι της πόλεως θεωρούνταν λάτρεις και φρουροί του περίφημου ναού όπου υπήρχε το άγαλμα της Αρτέμιδος.

Φαντασθήτε, μια ολόκληρη πόλις να ονομάζεται νεωκόρος!
Μα ενώ στον αρχαίο κόσμο η θέσις του νεωκόρου εθεωρείτο μια απ’ τις πιο σημαντικές θέσεις, σήμερα είναι μια απ’ τις πιο περιφρονημένες θέσεις. Κανένας απ’ τους σημερινούς ανθρώπους δεν δέχεται να γίνει νεωκόρος. Άλλες θέσεις τραβούν σήμερα το ενδιαφέρον των ανθρώπων.

Είναι θέσεις που βγάζουν λεφτά. Τώρα τελευταία που εδώ στην πατρίδα μας αναπτύχθηκε ο τουρισμός και χιλιάδες κόσμος έρχονται απ’ το εξωτερικό και γεμίζουν τα ξενοδοχεία και τα εστιατόρια, τώρα μια νέα θέσις έχει δημιουργηθεί και είναι περιζήτητη.

Είναι η θέσις του περιποιητού. Άνοιξαν μάλιστα και ειδική σχολή κάτω στη Ρόδο για να εκπαιδεύονται οι νέοι και οι νέες για το «υψηλό» αυτό λειτούργημα! Τι θα πει δε πειριποιητής; Εκείνος που θα λάμπει από καθαριότητα και θα ‘ναι ικανός να εξυπηρετήσει με ευγένεια τους τουρίστες στα εστιατόρια και στα ξενοδοχεία. Περιποιητής με άλλη λέξη θα πη γκαρσόνι, υπηρέτης των διαφόρων ξένων ανθρώπων, που δεν αποκλείεται μερικοί απ’ αυτούς νάνε ελεεινά και διεφθαρμένα στοιχεία, που στην πατρίδα τους δεν έχουν καμιά υπόληψη και ούτε καλημέρα δεν τους λένε εκεί οι άνθρωποι. Αλλ’ εδώ στην πατρίδα μας Έλληνες και Ελληνίδες εκπαιδεύονται για να κάνουν υποκλίσεις μπροστά στα πιο ελεεινά υποκείμενα για να πάρουν πουρμπουάρ.

Χάριν του χρήματος είναι έτοιμοι να περιποιηθούν και να προσκυνήσουν και το διάβολο ακόμα!
Στην περιφέρεια μας κάποιοι πράκτορες μεγάλων τουριστικών ξενοδοχείων πήγαν σ’ ένα χωριό και κατόρθωσαν με διάφορες δελεαστικές προτάσεις να ξεσηκώσουν κορίτσια, να τα πάρουν και να τα κάνουν υπηρέτριες τουριστικών ξενοδοχείων. Έτσι χιλιάδες νέοι και νέες εγκαταλείπουν παραγωγικές εργασίες και γίνονται περιποιηταί και περιποιήτριες των ξένων. Δυστυχισμένη πατρίδα! Θα καταντήσεις να γίνεις το γκαρσόνι των ξένων, να σερβίρεις τα φαγητά τους και να πλένεις τα βρωμερά τους ρούχα
***

Αλλά γιατί, ενώ ξεκινήσαμε να μιλήσουμε για νεωκόρους, μιλάμε για τους περιποιητάς και περιποιήτριες; Υπάρχει κάποιος λόγος. Και ο λόγος είναι ότι, ενώ τόσοι νέοι και νέες βρίσκονται να υπηρετήσουν μέσα σε ξενοδοχεία σαν γκαρσόνια, δεν βρίσκονται όμως νέοι να υπηρετήσουν μέσα στο ναό του Θεού σαν νεωκόροι.

Οχτώ χιλιάδες ιεροί ναοί, κτίρια ιερά, στα οποία προσφέρεται η θεία λατρεία του Τριαδικού Θεού, οχτώ χιλιάδες ναοί ζητούν νεωκόρους, ανθρώπους δηλαδή που να κρατούν καθαρό το ναό. Αλλά που νεωκόροι; Κάτι γεροντάκια και κάτι γριές που μόλις στέκονται στα πόδια τους εξυπηρετούν τους περισσοτέρους ναούς σαν νεωκόροι
Αλλά παρ’ όλη τη σημερινή αδιαφορία και απιστία των ημερών μας, υπάρχουν και σήμερα έξοχα παραδείγματα νεωκόρων, που υπηρετούν στους ναούς με πολλή ευλάβεια.

Ξέρω κάποιο τέτοιο νεωκόρο στην περιφέρειά μας. Νέος ήρθε απ’ τη Μικρά Ασία στον καιρό της μεγάλης καταστροφής. Από ευλάβεια και ζήλο, νέος ακόμη, ανέλαβε καθήκοντα νεωκόρου σε μια ενορία. Κρατάει το ναό καθαρό. Τα πάντα λάμπουν. Πρώτος πηγαίνει στην εκκλησία, τελευταίος φεύγει.

Με ευγένεια και προθυμία εξυπηρετεί τους ενορίτες. Σέβεται τους ιερείς. Στενοχωριέται και κλαίει όταν βλέπει και ακούει ιερατικά σκάνδαλα. Αυτός είναι όχι μόνο στο όνομα αλλά και στην πραγματικότητα νεωκόρος. Νεωκόρος που φέρνει στη σκέψη μας την αρχαία εποχή, που όχι μικροί και ασήμαντοι αλλά άνθρωποι που κατείχαν μεγάλα αξιώματα το θεωρούσαν τιμή τους να υπηρετήσουν, έστω λίγο, μέσα στο ναό τις μεγάλες γιορτές.
Λίγοι και σπάνιοι δυστυχώς είναι οι νεωκόροι που έχουν συναίσθηση της ιερότητος της θέσεώς τους.

Οι περισσότεροι είναι κοινοί επαγγελματίες, που όπως κινούνται και συμπεριφέρονται μέσα στο ναό δίνουν το κακό παράδειγμα στους εκκλησιαζομένους. Μερικοί δε απ’ αυτούς ζουν και συμπεριφέρονται κατά τέτοιο τρόπο, ώστε μπορεί να πη κανείς πως ο διάβολος έκανε μεγάλο κατόρθωμα και διόρισε δικούς του ανθρώπους μέσα στον ιερό ναό.
***

Την έλλειψη ευλαβών ανδρών σε αρκετούς ναούς αναπληρώνουν ευλαβείς γυναίκες, οι οποίες με αφοσίωση και ανιδιοτέλεια υπηρετούν, και οι ναοί όπου υπηρετούν λάμπουν από καθαριότητα. Για την καθαριότητα και ευπρέπεια του ναού δείχνουν πολύ μεγαλύτερο ενδιαφέρον από ό,τι δείχνουν για την καθαριότητα των σπιτιών τους.

Αυτές οι γυναίκες μας θυμίζουν την Άννα εκείνη που μια ζωή ολόκληρη υπηρετούσε στο ναό του Σολομώντος και αξιώθηκε μαζί με το Συμεών να υποδεχθεί το Χριστό, όταν νήπιο 40 ημερών τον έφερε η Παναγία στο ναό

Η Εκκλησία πρέπει να φροντίσει ώστε ν’ αποκτήσει νεωκόρους ευλαβείς, όπως είχε στην αρχαία εποχή. Το θέμα είναι σπουδαίο. Τώρα ένα έχουμε να συστήσουμε στους ιερείς μας, ότι πρέπει να προσέχουν, ώστε τα πρόσωπα που τοποθετούν σαν νεωκόρους να έχουν ευλάβεια και στην ώρα των ιερών ακολουθιών να φορούν ράσο.

«ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΝΑΟΣ» ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΦΛΩΡΙΝΗΣ π. ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΥ ΚΑΝΤΙΩΤΟΥ